PIOTRKOWSKI INFORMATOR KULTURALNY 9/33, wrzesień 1998
Przyczynek do historii opactwa w Witowie
Na rysunku: dawna brama klasztorna
w Witowie rys. Andrzej Kobalczyk
Dawne opactwo norbertanów w Witowie doczekało się kilku publikacji. Niektóre z nich. w tym praca Kazimierza Głowackiego z 1984 roku zatytułowana: ,,Kościół św. Małgorzaty i dawny klasztor norbertanów w Witowie" są bardzo frapujące. Wiadomo, że niekorzystne wiatry historyczne nie oszczędziły i tego miejsca, pełnego piękna i tajemnicy. Z niektórych okresów zachowały się zaledwie szczątkowe informacje o jego działalności. Są one porozrzucane po archiwach w Polsce i nie tylko, a jeszcze w dodatku dotyczą spraw drugorzędnych. To wszystko sprawia, że dzieje opactwa w Witowie zawsze będą zgłębiane, a poszukiwacze źródeł cieszyć się będą nowymi odkryciami.
W bieżącym roku interesującą nas tematykę wzbogaciła praca magisterska pt.: „Dzieje opactwa norbertanów w Witowie w latach 1179-1819", napisana w ramach studiów teologicznych na seminarium naukowym z historii Kościoła przez ks. Stanisława Goskę - piotrkowianina, tegorocznego neoprezbitera archidiecezji częstochowskiej. Ksiądz Goska jest absolwentem Wyższego Seminarium Duchownego Archidiecezji Częstochowskiej, agregowanego do Papieskiej Akademii Teo logicznej w Krakowie. Promotorem jego pracy jest ks. prof. dr hab. Jan Związek.
Praca ta zawiera wicie informacji, które skądinąd mogą być znane, lecz w nowy sposób usystematyzowane i uszeregowane, zwięźle ukazują historią miejsca. Posiada cztery rozdziały. Pierwsze dwa mówią o położeniu Witowa, przynależności administracyjnej, ważnych wydarzeniach oraz o fundatorze i rozbudowie opactwa. Trzeci rozdział - „Zakonnicy" - wydaje się, bardzo ciekawy. Autor przybliża sylwetkę założyciela norbertanom oraz przytacza zwyczaje codziennego życia, ukazuje pochodzenie społeczne zakonników i opisuje duszpasterstwo w Witowie. Ostatni rozdział opisuje uposażenie opactwa i dzieje tej własności. Ks. Goska w swych poszukiwaniach dotarł do dzieła z l752 roku autorstwa o. Kraszewskiego, opata witowskiego. W dziele swym przybliża życie norbertanów, także Witowskich. Jest ono jednym z nielicznych źródeł do interesującego tematu.
Ks. Goska w swoja pracą wplótł opisy zabytków z wnętrza kościoła witowskiego oraz jego najbliższej okolicy. Warto zapoznać się z jej treścią. Ten, kto o Witowie nic nie czytał, otrzyma ciekawe ujęcie historyczne miejsca. Ci, którzy o Witowie wiedzą sporo, ubogacą się szczegółami, o których być może nie słyszeli, a także przemyśleniami i refleksjami Autora.
Tego typu opracowania nie są wydawane w wielkich nakładach. Prace, o której piszą, można na pewno otrzymać w bibliotece seminarium duchownego w Częstochowie i PAT w Krakowie. Jeden egzemplarz złożony jest także w archiwum parafii w Witowie.
ks. Krzysztof Nalepa